Formy opieki

Rodzina zastępcza

spokrewniona- utworzona przez małżonków lub osobę nie pozostającą w związku małżeńskim będących dziadkami, pradziadkami, lub rodzeństwem dziecka.
niezawodowa- utworzona przez małżonków lub osobę nie pozostającą w związku małżeńskim niebędących wstępnymi lub rodzeństwem dziecka.
zawodowa zwykła - umieszcza się w niej w tym samym czasie nie więcej niż 3 dzieci. W przypadku konieczności umieszczenia w rodzinie licznego rodzeństwa, liczba dzieci w rodzinie zastępczej może się zwiększyć.
zawodowa specjalistyczna - w tej rodzinie umieszcza się dzieci niedostosowane społecznie albo dzieci z różnymi dysfunkcjami, problemami zdrowotnymi wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji. W tej rodzinie może wychowywać się w tym samym czasie nie więcej niż 3 dzieci.
pogotowie rodzinne - umieszcza się tu nie więcej niż 3 dzieci na pobyt okresowy do czasu unormowania sytuacji życiowej dziecka, nie dłużej niż na 12 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach pobyt dziecka może być przedłużony, jednak nie więcej niż o kolejne 3 miesiące.

Rodzinny dom dziecka

Tworzą go opiekunowie i wychowywane przez nich dzieci. Ilość dzieci w rodzinnym domu dziecka waha się od 4 do 8. Rodzina zastępcza oraz rodzinny dom dziecka zapewniają dziecku całkowicie lub częściowo pozbawionemu opieki rodzicielskiej (z powodu pozbawienia, ograniczenia, zawieszenia władzy rodzicielskiej) całodobową opiekę i wychowanie, w szczególności:
1 traktują dziecko w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej,
2 zapewniają dostęp do przysługujących świadczeń zdrowotnych,
3 zapewniają kształcenie, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych,
4 zapewniają rozwój uzdolnień i zainteresowań,
5 zaspakajają jego potrzeby emocjonalne, bytowe, rozwojowe, społeczne oraz religijne,
6 zapewniają ochronę przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie prywatne.
Objęcie dziecka jedną z form pieczy zastępczej następuje na podstawie postanowienia sądu na okres nie dłuższy niż do osiągnięcia pełnoletności. Osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, może nadal w niej przebywać za zgodą odpowiednio rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka – nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia, pod warunkiem kontynuacji nauki.